Pęchowo – wieś parafialna, położona 8 km na północny zachód od Złotnik Kujawskich. Pierwszym znanym właścicielem tej wsi był Wojciech z Pęchowa, syn Ścibora. Jego przynależność rodowa nie jest znana. Wojciech w roku 1266 był podczaszym inowrocławskim, w latach 1271-1279 kasztelanem bydgoskim, później został kasztelanem inowrocławskim, ostatnia wzmianka o nim na tym urzędzie pochodzi z roku 1301. Wojciech zostawił syna Jakuba i córkę Katarzynę – żonę Jana Arnoldowicza z Wałdowa, rycerza z ziemi chełmińskiej. Jakub, dziedzic Pęchowa z synem Wojciechem w 1308 roku sprzedał cystersom z Byszewa część swych dóbr na pograniczu bydgosko – wyszogrodzkim: Glinki i Wielonek. Inny dziedzic tej wsi Mikołaj z Pęchowa był w roku 1464 burgrabią w Mogilnie. W roku 1489 Pęchowo stanowiło własność szlachecką w powiecie bydgoskim i należało do parafii lisewskiej. W 1579 roku dziedzic Pęchowa Andrzej Witosławski h. Prawdzic, podsędek inowrocławski wspólnie z bratem Stanisławem, właścicielem Palczyna, ufundowali w Pęchowie kościół parafialny p. w. św. Trójcy. Nowo utworzona świątynia przejęła rolę kościoła parafialnego w Lisewie Kościelnym, opanowanego przez innowierców. W roku 1583 w skład parafii pęchowskiej wchodziły następujące osady: Będzitowo, Dąbrówka Kujawska, Dobrogościce, Gniewkówiec, Krążkowo, Lisewo Kościelne, Mamlicz, Mochle, Nowa Wieś Wielka, Palczyn, Pęchowo, Rucewko, Rucewo, Tarkowo Górne, Krężoły, Lubiń, Mochelek, Tupadły, Żółwin i Połętowo. Po roku 1611, kiedy wznowiła działalność parafia lisewska, ilość osad należących do parafii pęchowskiej uległa znacznemu zmniejszeniu.
Dane opracowano na podstawie prac Pana Piotra Woźniaka i Pana Grzegorza Webera oraz innych dostępnych materiałów źródłowych |